Μαγνητική Τομογραφία Βόλου

Loading

Μαγνητικός Συντονισμός

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Οι αρχές στις οποίες στηρίζεται το φαινόμενο του μαγνητικού συντονισμού ήταν γνωστές στους επιστήμονες (φυσικοί και χημικοί) από την δεκαετία του ’40. Δύο ανεξάρτητες ομάδες (Alex Block και Edward Purcell) του πανεπιστημίου του Harvard εργάστηκαν ταυτόχρονα στο φαινόμενο της μαγνητικής διέγερσης του πυρήνα του ατόμου και βραβεύτηκαν με το Nobel Φυσικής το 1952. Το 1977 ανακοινώθηκαν οι πρώτες εικόνες ανθρωπίνου σώματος σε υπεραγώγιμο μαγνήτη. Η εφαρμογή του N.M.R. στην ιατρική έγινε εφικτή με την σύγχρονη πρόοδο και την ανάπτυξη της επιστήμης των υπολογιστών.

    
ΥΠΕΡΟΧΗ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΤΙΚΩΝ ΜΕΘΟΔΩΝ

  • 2α. ΔΕΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΙΜΗ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ
    • - Η N.M.R. χρησιμοποιεί τις μαγνητικές ιδιότητες του πυρήνα των ατόμων.
    • Κυρίως χρησιμοποιείται ο πυρήνας του υδρογόνου, το οποίο υπάρχει σε αφθονία στον ανθρώπινο οργανισμό.
    • - Η φυσική βάση του φαινομένου του Μαγνητικού Συντονισμού είναι η μαγνήτιση του πυρήνα του ατόμου. Οι περισσότεροι πυρήνες έχουν στροφομορφή εκ περιστροφής (SPIN) δηλαδή περιστρέφονται γύρω από τον εαυτό τους με αποτέλεσμα η κίνηση της φορτισμένης ύλης να παράγει μαγνητικό πεδίο. Ο πυρήνας λοιπόν συμπεριφέρεται σαν μικρός μαγνήτης με βόρειο και νότιο πόλο.
    • - Απουσία εξωτερικού μαγνητικού πεδίου οι πυρήνες κατανέμονται τυχαία στο χώρο, αλληλοεξουδετερώνονται οι μαγνητικές ροπές τους και η ύλη εμφανίζεται μαγνητικά ουδέτερη.
    • - Αν η ύλη τοποθετηθεί σε εξωτερικό μαγνητικό πεδίο Βο οι πυρήνες προσανατολίζονται με αυτό, σε παράλληλη και αντιπαράλληλη θέση που αντιστοιχεί σε χαμηλή και υψηλή στάθμη ενέργειας αντίστοιχα.
    • - Η διαφορά των δύο πληθυσμών από τις δύο καταστάσεις ενέργειας οδηγεί στην εμφάνιση μαγνητικής ροπής παράλληλης προς το εξωτερικό μαγνητικό πεδίο και κατά συνέπεια στη δημιουργία μαγνητικού συντονισμού.
    • - Το σώμα αποτελείται κυρίως από νερό και λίπος του περιέχουν υδρογόνο, άρα η κλινική απεικόνιση μαγνητικού συντονισμού πραγματοποιείται κυρίως με πυρήνες υδρογόνου.
    • - Η ακτινοβολία που χρησιμοποιεί είναι στην περιοχή των FM και θεωρείται βιολογικά ασφαλής.
  • ΥΨΗΛΗ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ – ΥΨΗΛΗ ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΗ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ
    • Στην κλασική ακτινογραφία και την υπολογιστική τομογραφία η μόνη ειδική παράμετρος των ιστών που μπορεί να προσδιορισθεί με τις ακτίνες Χ, είναι η πυκνότητα των ηλεκτρονίων, που δεν μεταβάλλεται και πολύ από ιστό σε ιστό.
    • Στην απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού υπάρχει πλειάδα παραμέτρων των ιστών που επιδρούν στην εικόνα. Οι δύο πιο σημαντικοί – χρόνοι χαλάρωσης – καλύπτουν ευρύ φάσμα τιμών στους φυσιολογικούς και παθολογικούς ιστούς, με αποτέλεσμα να έχουμε έντονη σκιαγραφική αντίθεση.
  • ΠΟΛΥΕΠΙΠΕΔΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ
  • ΜΕΘΟΔΟΣ ΜΗ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΗ (M.R.A., M.R.C.P., ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΑ, M.R. ΟΥΡΟΓΡΑΦΙΑ (σε ασθενής με νεφρική ανεπάρκεια), M.R. ΜΥΕΛΟΓΡΑΦΙΑ.
    • ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΑΓΓΕΙΟΓΡΑΦΙΑ:
      Μελέτη χωρίς καθετηριασμό, με ή και χωρίς έγχυση σκιαγραφικού τόσο του αρτηριακού όσο και του φλεβικού δικτύου και ξεχωριστά και ταυτόχρονα, στηρίζεται στην μελέτη της ροής των αγγείων όπου μετά την λήψη πολλαπλών τομών γίνεται ανασύνθεση των εικόνων και απεικονίζονται τα αγγεία, όπως στην ψηφιακή αγγειογραφία. Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα είναι ότι δεν αποτελεί αιματηρή μέθοδο και εφαρμόζεται χωρίς καμία αντένδειξη.
    • ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΧΟΛΑΓΓΕΙΟΠΑΓΚΡΕΑΤΟΓΡΑΦΙΑ:
      Απεικόνιση στατικών υγρών ή υγρού με αργή ροή με αποτέλεσμα να ελέγχονται τα χοληφόρα (ένδο και έξω) χωρίς παρακέντηση, χωρίς ενδοσκόπηση, χωρίς σκιαγραφικά και ανεξάρτητα από το επίπεδο χολερυθρίνης, εφάμιλλη απεικόνιση με E.R.C.P.
    • ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΑ:
      Χρησιμοποιεί τις ακολουθίες λευκού αίματος και δεν είναι απαραίτητη η χρήση ενδοφλέβιου σκιαγραφικού. Η πιο πρόσφατη μέθοδος σε αρχόμενο στάδιο ευρείας εφαρμογής. Είναι ένα ταχέως εξελισσόμενο πεδίο. Σήμερα η κλινική εφαρμογή της μεθόδου περιορίζεται σε εξειδικευμένα κέντρα με κύριες ενδείξεις:
      • Ανωμαλίες των στεφανιαίων αγγείων.
      • Εκτίμηση στεφανιαίων ανευρυσμάτων.
      • Έλεγχο βατότητας αορτοστεφανιαίων παρακάμψεων.
      • Αποκλεισμό σημαντικής στεφανιαίας νόσου σε επιλεγμένους ασθενείς.
  • Α ΣΚΙΑΓΡΑΦΙΚΑ
    Τα σκιαγραφικά μέσα που χρησιμοποιούνται είναι ουσίες με παραμαγνητική ιδιότητα και το κύρια χρησιμοποιούμενο είναι το άλας του γαδολινίου με διμεγλουμίνη (Gd DTPA). Ουσίες για τις οποίες στη διεθνή βιβλιογραφία δεν έχει αναφερθεί σημαντικός αριθμός περιστατικών με αλλεργικές αντιδράσεις.
  • ΣΥΝΕΧΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕ ΝΕΕΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΠΟΥ ΒΕΛΤΙΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΔΙΑΓΝΩΣΗ (π.χ. diffusion – μελέτη του ΓΕΣ)
    Συνεχής εξέλιξη των τεχνικών και ακολουθιών με αποτέλεσμα την όλο και ακριβέστερη διάγνωση π.χ. diffusion – perfusion, αρχόμενη μελέτη του γαστρεντερικού σωλήνα με χρήση ουσιών σκιαγραφικής αντίθεσης.
    • ΜΕΘΟΔΟΣ DIFFUSION:
      • Διαχύσεως (μικρός χρόνος ακολουθίας, περίπου 1,5 min).
      • Κυρίως διάγνωση προσφάτων ισχαιμιών του εγκεφάλου.
      • -προσδιορίζει βλάβη μέσα σε 6 – 12 ώρες από την συμπτωματολογία.
      • -προσδιορίζει πολύ λεπτές – μικρές βλάβες.
      • -προσδιορίζει οξείες βλάβες σε ασθενείς με πολλαπλές ισχαιμικές περιοχές.
      • -προσδιορίζει την περαιτέρω επέκταση προϋπάρχουσας βλάβης.

 

ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
Από το 1983 εφαρμόζεται στην ιατρική, αρχικά για την μελέτη του Κ.Ν.Σ. και κατόπιν για όλο το σώμα. Σήμερα αποτελεί σε πάρα πολλές περιπτώσεις μέθοδο 1ης επιλογής.

ΜΕΓΑΛΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ:

  • Έλλειψη ακτινοβολίας.
  • Υψηλή διακριτική ικανότητα.
  • Υψηλή ειδικότητα και ευαισθησία.
  • Πολυεπίπεδη απεικόνιση.

ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ - ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ:
Μαγνητική τομογραφία > αξονική τομογραφία στις παθήσεις του Κ.Ν.Σ.,
του μυοσκελετικού καθώς επίσης σε παθήσεις του ήπατος, του παγκρέατος και των γεννητικών οργάνων ιδιαίτερα υψηλή στην απεικόνιση των αγγείων του τραχήλου – εγκεφάλου.

ΑΠΟΛΥΤΕΣ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ:

  • Στο ΚΝΣ (εγκέφαλος και νωτιαίος μυελός)
    Στον εγκέφαλο – νωτιαίο μυελό – ακολουθίες διαχύσεως (για τις ισχαιμίες αναφέρθηκε και παραπάνω)
    Επιληψία
    Χρόνια κεφαλαλγία
    Προοδευτική νευρολογική σημειολογία
    Οξύ και χρόνιο τραύμα
    Απώλεια ακοής
    Διαταραχή όρασης
    Συγγενείς ανωμαλίες
    Αύξηση ενδοκρανιακής πίεσης
    Άνοια
    Κατά πλάκας σκλήρυνση
    Βλάβες υποφύσεως
    Οπίσθιος κρανιακός βόθρος
    Εγκεφαλικά νεύρα
    Μήνιγγες
    Παθήσεις και κακώσεις νωτιαίου μυελού (μόνο η Μ.Τ.)
    Πρωτοπαθείς μεταστατικοί όγκοι του εγκεφάλου
  • Απόλυτη ένδειξη στις νόσους των μαλακών μορίων ενώ έχει αντικαταστήσει την αξονική τομογραφία στην μελέτη των περισσοτέρων παθήσεων που αφορούν τις αρθρώσεις. Η πλέον ευαίσθητη μέθοδος για τις βλάβες του μυελού των οστών – την άσηπτη νέκρωση – παθήσεων της Σ.Σ. Η αρθροσκόπηση εφαρμόζεται πλέον θεραπευτικά και όχι διαγνωστικά.
  • Στις παθήσεις των έσω γεννητικών οργάνων και του προστατικού
  • αδένα είναι μέθοδος εκλογής.
  • Κατά κύριο λόγο σε παθήσεις ήπατος – παγκρέατος.
  • Σε παθήσεις του μεσοθωρακίου – της καρδιάς και μεγάλων αγγείων
  • π.χ. διαχωριστικό ανεύρυσμα.
  • Παθήσεις του μαστού: χρησιμοποιείται επικουρικά για τον μαστό (δεν έδωσε τα αναμενόμενα αποτελέσματα).
  • Σε παθήσεις του τραχήλου με κύριο πλεονέκτημα την πολυεπίπεδη απεικόνιση.
  • Κροταφογναθική άρθρωση: εκτίμηση του ενδοαρθρικού δίσκου της αρθρώσεως. Ανάδειξη φλεγμονών της αρθρώσεως.

 

 ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΓΙΑ ΕΞΕΤΑΣΗ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΥ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ.

  • Αντενδείκνυται απόλυτα σε καρδιακό βηματοδότη και σε ύπαρξη αδρανούς βηματοδότη αν και έχουν αρχίσει να γίνονται πειραματικές μελέτες ώστε και οι ασθενείς με βηματοδότη να μπορούν να κάνουν την εξέταση.
  • Μεταλλικά clips λόγο περιεκτικότητας σε νικέλιο, ενδέχεται να δημιουργήσουν πρόβλημα από μικρή αλλαγή της θέσης τους μέσα σε ευγενή όργανα.
  • Επίσης εμφυτευμένα αντικείμενα, όπως προθέσεις ισχίου (παλαιές) σχετική αντένδειξη για την εξέταση.
  • Όλες οι τεχνητές καρδιακές βαλβίδες μπορούν να μελετηθούν με Μαγνητικό Συντονισμό εκτός από τις παλιές Star – Edwards 6000 που είναι ισχυρά σιδηρομαγνητικές.
  • Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται πλέον για προθέσεις μη σιδηρομαγνητικά υλικά που είναι ακίνδυνα για την εξέταση.
  • Δεν υπάρχουν τεκμηριωμένες βλαπτικές επιδράσεις από Μαγνητικό Συντονισμό στον ανθρώπινο οργανισμό.

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΚΛΕΙΣΤΟΦΟΒΙΑΣ

  • 5% των ασθενών
  • Οι πραγματικοί κλειστοφοβικοί δεν πλησιάζουν τον χώρο (η εξέταση γίνεται μόνο με παρέμβαση αναισθησιολόγου).
  • Ανοιχτός μαγνήτης? : χρήση χαμηλού μαγνητικού πεδίου με αποτέλεσμα την μη αξιοπιστία της εικόνας και της διάγνωσης.

Για του υπόλοιπους:

  • Λεπτομερής ενημέρωση
  • Παρουσία φιλικού ή συγγενικού προσώπου στην εξεταστική αίθουσα
  • Χρήση συστήματος μουσικής
  • Συνομιλία με τον τεχνολόγο
  • Συστήματα καθρέφτη σε ορισμένα πηνία, ώστε να αισθάνεται ο ασθενής ότι έχει επαφή με τον έξω κόσμο.

Ασφαλής εξέταση για εγκύους μετά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.

 

ΝΕΟΤΕΡΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ

  • F.M.R.I.: απεικόνιση περιοχών ενεργοποίησης κατά την διάρκεια ερεθίσματος ή άσκησης.
    Διαφορά του μαγνητικού σήματος της αιμοσφαιρίνης και δεοξυαιμοσφαιρίνης και την αλλαγή του λόγου μεταξύ τους ο οποίος αυξάνεται με την αυξημένη ροή οξυγονομένου αίματος στις περιοχές του φλοιού που ενεργοποιούνται π.χ. ο ασθενής κάνει συγκεκριμένη κίνηση ή δέχεται οπτικά ερεθίσματα με αποτέλεσμα αύξηση έντονου σήματος σε Τ2 εικόνες.
  • Φασματοσκοπία: ανάλυση σήματος στις συχνότητες από τις οποίες συνίσταται ανάλυση ανατομικής και μοριακής δομής.
    Η in vivo M.R. φασματοσκοπία: διερευνάται η κλινική αξία του πυρήνα του υδρογόνου μελέτη του μεταβολισμού σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις κυρίως εκφυλιστικές νόσους του ΚΝΣ.
  • Καθετηριασμός και παρακεντήσεις: ακόμη και στα στεφανιαία αγγεία καθετηριασμός υπό καθοδήγηση με Μαγνητικό Τομογράφο.